“Je snijdt als het ware het hart uit de Wenum-Wieselse gemeenschap als je het complex van de Wenumse Watermolen splitst.” Aldus een betrokkene. “Sociale cohesie is een mooie ambtelijke term, die zeker van toepassing is in de dorpsgemeenschap Wenum Wiesel. Is zo verbroken, als je niet uitkijkt.
De geschiedenis van de watermolen gaat terug naar 1313. Zo’n molen was heel belangrijk in de Middeleeuwen: het was een goedkope bron van energie voor het malen van graan. In 1965 was de rol van de molen door de komst van moderne technieken uitgespeeld. Het complex raakte in verval.
Gezamenlijke inspanning
Ronald Berkhoff, toenmalig Juniorkamerlid weet het nog goed. “In 1983 zijn we achter financiën aan gegaan en hebben we gezorgd dat de restauratie op gang kwam.” Mede dankzij de steun van verschillende instanties werden jeugdige werklozen in staat gesteld met behoud van uitkering te werken aan de restauratie. Financiële bijdragen kwamen van de gemeente Apeldoorn, de Provinciale Molencommissie en het bedrijfsleven in Apeldoorn. In 1984 werden de werkzaamheden succesvol afgerond.”
Zeer tevreden
Recent is de Wenumse watermolen opnieuw stevig onderhanden genomen en daardoor beschikt men nu over een eigen toiletgelegenheid. Marja Berkhoff-Rozendal beheerde jarenlang het secretariaat van de Wenumse Watermolen. Ze vond dit een goed moment om het stokje over te dragen. “De Juniorkamer zocht iemand die secretariaatswerk kon doen. Dat was toen mijn hoofdactiviteit.” Ze geeft aan dat ze zeer tevreden is over de steun en de aanpak van de gemeente. “We kunnen met de aanpassingen en het huurcontract nog jaren vooruit.” Of ze enig idee heeft over de toekomst van panden: “Nee, geen idee. Maar het is een unieke plek waar je functies prachtig kunt combineren. Wandelen, fietsen, een horecagelegenheid en een museum.” Ze vult aan: “Kortgeleden kwamen er nog molenaars bij. Dat is allemaal heel prettig.”
Zuiniger op erfgoed
De Wenumse Watermolen is een Rijksmonument en geniet dus bescherming. Dat geldt niet voor de rest van het complex. En daar wringt ‘m de schoen. De kans dat belangen botsen lijken aanwezig. Ben Mouw, voorzitter van het Erfgoed Platform Apeldoorn, gevraagd naar de ontwikkelingen, weet niet hoe ver het staat met de procedure. “Het besluit tot verkoop van gemeentelijk onroerend goed stamt nog uit de periode 2008-2010 toen vanwege bezuinigingen door de Raad van Apeldoorn is besloten tot het afstoten van maatschappelijk onroerend goed, dat geen functie voor gemeentelijke taken vervulde. Kortgeleden heeft de raad besloten het eerder genomen besluit te handhaven.” Mouw vindt daar wel wat van: “De Apeldoornse gemeenteraad zou best wat zuiniger mogen omspringen met historisch erfgoed. Dus we houden de ontwikkelingen ook hier scherp in de gaten.”
Aanpassingen nodig
Op internet vinden we een vlot verkoopfilmpje over het complex compleet met wat aanpassingssuggesties. “Een uniek object.” Aldus de presentatrice die in dienst van de gemeente het pand aanprijst. Of er zich gegadigden hebben gemeld met onbaatzuchtige motieven is (nog) niet bekend. Dat geldt ook voor het idee van een groep ondernemers en bewoners van Wenum Wiesel. Ook zij leken de mogelijkheid te overwegen om een gooi te doen naar de aankoop. De vraag is nu dus of en in hoeverre er nog aanpassingen in de plannen kunnen worden gemaakt. Dat zal de toekomst leren.